26 Kasım 2014 Çarşamba

C O R T O M A L T E S E

Corto Maltese, Hugo Pratt'ın hayalinde, Malta'nın LaValetta kentinde 10 Temmuz 1887'de doğar; babası Cornouailles asıllı bir İngiliz denizcidir; annesi ise Sevilla doğumlu, "Cebelitarıklı nina" lakaplı bir Çingene. Bu durumda, Corto Maltese babası gibi İngiliz uyrukludur. Resmi ikametgahı da Antiller'in Antigua kentidir. Oysa onundur denebilecek tek adres Hong Kong'dadır.
     Bir Tuz Denizi Şarkısı'nın roman versiyonu sayesinde, (Corto Maltese, Una Balatla del Mare, Salato, Einaudi, 1995) Corto'nun gençliği hakkında daha çok şey öğreniriz; özellikle de 10 yaşındayken yaşadığı Cordoba'nın Yahudi mahallesindeki günleri üzerine. Romanın ilk sayfalarında şu olay anlatılır: Annesinin Amalia adlı bir arkadaşı çocuğun avucundan geleceğini okurken talih çizgisinin olmadığım fark eder. Bunda genç Cortoyu üzecek bir yan yoktur. Hemen babasının usturasını alıp eline "uzun ve derin bir çizgi çeker". Bundan böyle güzel bir talih çizgisi olacaktır.

    Corto Maltese, Çin'de ilk kez 1900 yazında, ülke Boxerlar savaşı ile (Haziran-Ağustos 1900) çalkalanırken bulunur. İlk savaş başarısını bir topu kullanılmaz hale getirerek gösterir. On üç yaşındadır. 1904 yılının sonuna doğru Mançurya'da şubat 1904'le Eylül 1905 arasında yapılan Rus-Japon savaşı sırasında onunla yine karşılaşırız. O sırada savaş muhabirliği yapan Jack London ile dostluk kurar. Çarlık ordusundan kaçmış olan Rasputin'le de ilk kez karşılaşır. Onunla birlikte Afrika'ya gitmek üzere gemiye biner; Etiyopya'da altın arayacaklardır.
    Ama gemide bir ayaklanma patlak verir. İki gencin varabildiği yer Arjantin olur. 1905 yılında Patagonya'dayızdır. Corto'yla Rasputin, Birleşik Devletler'de aranan ünlü kanun kaçakları Butch Cassidy, Sundance Kid ve Etta Place ile tanışırlar.
    1907de, Corto İtalya'da, Ancôna'dadır. Orada, Çugaşvili adlı biriyle tanışır. Adı geçen, o zamanlar bir otelde geceleri bekçilik yapmakta olan geleceğin Stalin'idir. Bu dostluk sayesinde Corto, 14 yıl sonra, Semerkand'ın Altın Evin'de bir belayı ucuz atlatacaktır.
    1908'de Arjantin'e dönüşünde tekrar Jack London'la buluşur. Corto, 1905-1913 arasında Marsilya'da, Tunus'ta, Antiller'de, New Orleans'ta, Hindistan'da ve yeniden Çin'de ortaya çıkar. Bir Hugo Pratt uzmanı olan Juan Antonio de Blas'a göre Corto, 1910 yılında Boston'dan Liverpool'a giden bir gemide ikinci subaylık yapmaktadır. Gemide Corto, ileride Komünist Enternasyonal başkanı olacak John Reed'i savunur. John Reed o sıra muçodur ve kaptan tarafından başka bir muçonun öldürülmesiyle suçlanmaktadır. Corto mahkemede de Reed'i suçsuz Rasputin çıkarmaya uğraşır. O andan itibaren de kaptanların "kara listesi"ne girer. Sonunda korsan olmuştur. 1913'te esrarengiz "Keşiş"in hesabına çalışmakta, (Güney pasifik'de dolaşmaktadır. 31 Ekim'de Corto'nun tayfaları ayaklanır (tayfalardan yana kesinlikle şansı yoktur). Çarmıha gerilerek denizin ortasına bırakılır. Ertesi gün, 1 Kasım'da, kendisi de Keşiş'in gizli örgülünün bir üyesi olan Rasputin tarafından kurtarılır. Bu, Bir Tuz Denizi Şarkısı'nın başlangıcı ve Hugo Patt'ın yapıtlarında Corto Maltese'nin ortaya ilk çıkışıdır.
    Corto Maltese ve kader arkadaşları, Avrupa'da savaşın başladığını, 169° batı enlemi ve 19° güney boylamında bulunan düşsel ada Escondida'da Keşiş'in ağzından öğrenirler. Almanya çıkarına karanlık bir kaçakçılık faaliyeti başlar. Pandora, Cain ve Tarao'yla birlikte sürdürülen yolculuk bitmek bilmez. Hikaye, Yüzbaşı Slütter'in kahramansı ölümüyle sona erer. 1915 yılı Ocak ayının bilinmeyen bir gününde, Corto ile Rasputin Pitcairn Adası'na doğru Escondida'yi terk ederler.
Keşiş    Güney Amerika serüvenlerinin başlangıcı. Corto Maltese, 1916'da yanında Prag Üniversitesi profesörlerinden Jeremiah Steiner ve genç Tristan Bantarn olmak üzere sırasıyla Paramaribo, Saint Laurent-du-Maroni, Bahia Salvadoru ve Brezilya'da Amazon Nehri ağzında dolaşıp durmaktadır. 1917de Antiller'deki Saint Kitts'de, Honduras'ta, Venezüella'daki Maracaibo'da, Barbados'ta, Orenoqua deltasında ve Peru'da Amazonlar'dadır. Bunlar Oğlak Burcu Altında'da derlenen serüvenlerde ve Corto, Git Gidebildiğin Kadar adlı albümde anlatılır.
    Corto Atlantik'i aşar ve yolculuğu 1917yılında Avrupa'da sona erer. Keltler albümü Venedik'te başlar. Ardından 24 Kasım 1917'deki Carporetto muharebesine sahne olan Adriyatik Denizi'nde, bağımsızlık için savaşan İrlanda'da, Dublin ve Stonehenge'de, "Bir Kış Sabahı Düşü" öyküsünde ise İngiltere'de geveze kargalar ve perilerin ortasında karsımıza çıkar. Corto, 1918 baharında, 21 Nisan'da Vaux-surSomme'da Kızıl Baron'un sonuna tanık olduğu Fransa'dadır. Kuzey Denizi'nin sahilleri Keltler'in de sona erdiği yerdir.
    Bir ay sonra Etiyopyalılar öyküsü başladığında ise Corto Maltese Yemen'dedir. Danalik Savaşçısı Cush, "Esirgeyen Allah'ın Adıyla" adlı birinci bölümde ortaya çıkar. Eylülün 13'ünde, İngiliz Somalı"sine geçer, bu bir lütuftur. Etiyopya'ya dönüş (Hem Diğer Romeolar Hem Diğer Jülyetler), ardından leopar adamlarla Alman işgalindeki Doğu Afrika topraklarına saldırı.
    Corto, savaşın 11 Kasım 1918'de sona erdiğini Hong Kong'daki evinde öğrenir. "Hırsızlarla ve güzel kadınlarla dolu" bir mahallede oturmaktadır. Yağmurluğu içinde alabildiğine şık, yeni serüvenler yasamanın sabırsızlığıyla kıvranan Rasputin de orada bulunmaktadır. Bu, Corto Maltepe Sibirya'da öyküsünün başıdır. Kızıl Fenerler adlı bir gizli örgütçe görevlendirilmiş olarak Rasputin'le birlikte herkesin göz diktiği Rus hanedanının hazinesini bulmaya Rusya'ya giderler. Bu işten başarıyla çıkmak kolayolmayacaktır. Zira altın, zırhlı bir trenle taşınmaktadır. Amiral Kolçak'ın treniyle. Corto, 1919'da Şangay'a gelir. Sibirya'ya komşu olan o üç sınrlı bölgeye geçer. Bölge, o sırada karışık bir yerdir Batılı güçlerce desteklenen Beyaz Ruslara Bolşevikler birbirleriyle burada çatışmaktadır. Corto, sürekli kendi zaferleri ve çılgınlıkları peşindeki çılgın baron Von Ungern-Stemberge ile karşılaşır. General Çang çetesinin Şubat 1920'de yenilgiye uğratılmasının ardından yeniden Hong Kong'a döner. Bu Asya serüveni Nisan 1920'de Çin'in taşra kenti Jiangxi'de son bulur.
    Hemen sonra, tekrar Asya'ya dönmeden önce, Corto Maltese, 19-25 Nisan 1921 tarihleri arasında bir tiyatro oyunu biçimindeki Venedik Masalı (Sirat al bundugiyyah) için Venedik'te bulunur. Venedik'ten Rodos'a, geçilmesi gereken bir tek Akdeniz vardır arada ve böylece Corto da sonbaharda Ege'ye geçer. Bu, onu Türk kıyılarından Afgan dağlarına götüren yeni bir Asya yolcuğunun başlangıcıdır. Yaklaşık bir yıl boyunca Büyük İskender'in hazinesini bulmak üzere yol alır. Adana'dan yola çıkar, Van'a kadar Türkiye'yi kat eder ve Azerbaycan'dan geçer. Orada Kızıl Ordu güçlerince tutuklanır. Birazcık eli çabuk bir halk komiserince kurşuna dizilmekten son anda kurtulur. Ancôna'da tanıdığı bekçi Çugaşvili, aradan geçen sürede Stalin olmuştur, bir telefon onu kurtaracaktır. Ardından, Corto Bakü'den çıkıp Krasnovodskaya gitmek üzere Hazar Denizi'ni geçer, Buhara Emirliği'nde Rasputin'le buluşur. 4 Ağustos 1922'de Enver Paşa'nın ölümüne birlikte tanık olurlar. Yolculuğun sonunda onca aradıkları hazineye Afganistan'da kavuşur gibi olurlar (bu bir sanrı mıdır?).Semerkand'ın Altın Evi, Corto'yla Rasputin'in Pakistan sınırını bir grup İngiliz askeri eşliğinde geçmeye karar verdiği sırada sona erer.
   Haziran 1923'te Corto Maltese Arjantin'dedir. Tango öyküsünde, Venedik Masalı'nda tanıştığı Louise Brokozowyc'ın'in kayboluşunu araştırmaktadır. Genç kadının, bir ara onlar için çalıştığı bir kadın pazarlama şebekesi olan "Varşova" örgütünden kendini korumak zorunda kalacaktır. Corto, Louise'in ölümünden sorumlu olan polis şefi Estevez'i öldürür. 20 Haziran gecesi Arjantin'i terk eder.
    1924'te Corto Maltese İsviçre kantonlarında dolaşır. Bu İsviçreliler öyküsüdür. Profesör Steiner'le birlikte Montagnada'da yazar Herman Hesse'de kalır. Gerçekçi yapısıma karşın, Corto İsveç düş gücüyle karşılaşır. Düşünde Paracelsus'un iksirini içer ve ölümsüzlüğe ulaşır. Ama bu bir düş müdür gerçekten de?
     Corto Maltese, 1925'te Levi Colombia'nın daveti üzerine Rasputin'le birlikte Atlantis'i, o yitik kıtayı aramaya çıkar. Bu  albümüdür.
    Aralık 1928'de Corto, romancı Henry de Monfreid ve paleontolog ve tanrıbilimci Teilhard de Chardin'le birlikte CushEtiyopya'nın Harar kentindedir. Bunu, Hugo Pratt'ın Corto Maltese'yle aynı adı taşıyan dergide yayımlanan bir sulu-boyasından öğreniriz. 1956'da Uluslararası Tugaya katılır. Böylece romantik serüvenlerin sonuncusu olan İspanya Savaşı'na gider. 1941'de Cush, Çöl Akreplerinde şöyle diyecektin "(Görünüşe bakılırsa İspanyol İç Savaşı sırasında kayboldu". Ama kaybolmak ölmek demek değildir. Zaten Corto da İspanya iç savaşı sırasında ölmüş değildir. bu Hugo Patt'ın arzusudur. Sayısız söyleşilerinde birçok kez dile getirilmiş bir arzu. Okuyucu daha başında bundan kuşku duyabilir. Zira Bir Tuz Denizi şarkısının girişinde 1965 tarihli bir mektupta zikredilen randora'nın bir mektubu vardır. Şuradan da anlaşılır ki Corto yaşamaktadır. Pandora, Corto'yu Tarao'nun ölümüyle beli bükülmüş, "bahçede tek basma, gözlerinin feri kaçmış, yüzü koca denize dönük" otururken anlatır.
     "Her şeyin elektronik olduğu, her şeyin ince ince hesaplandığı ve sanayileştiği bir dünyada Corto Maltese gibi birinin yeri yoktur": Hugo Pratt, 1980 yılında V. Mollica ile M. Faganelle'nin Patt adlı kitaplarında böyle söyler.





RED KİD İçin Tıklayınız...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder